Brahypelma albopilosum - nazwa polska: ptasznik kędzierzawy. Bardzo łagodny pajšk, polecany dla poczštkujšcych chodowców, ze względu na pomyłki poczštkujšcych chodowców. HODOWLA I OPIS GATUNKU BRAHYPELMA ALBOPILOSUM - POLSKA NAZWA: PTASZNIK KĘDZIERZAWY Wielkoœć Dorosła samica osišga 8 cm, podczas, gdy samiec jest mniejszy i dorasta najwyżej do 6-7 cm. Wielkoœć została podana nie bioršc rozstawu odnóży. Często zadawane pytanie dotyczy okresu, w jakim pajšk osišga dojrzałoœć płciowš. Na to pytanie doœć trudno jest odpowiedzieć, bo szybkoœć wzrostu i czas dojrzewania zależy w dużym stopniu od karmienia i temperatury. Kiedy temperatura jest wyższa od normy, a pajšk jest często i obficie karmiony, to osišga dojrzałoœć po około 14 miesišcach. Przy rzadszym podawaniu pokarmu i niższej termice, zwierzę osišgnie dojrzałoœć po 1,5-2 latach. Długoœć życia Ptaszniki to zwierzęta długowieczne i w zwišzku z tym samica Brachypelmy albopilosum dożywa przy dobrych warunkach do 20 lat. Samiec żyje o wiele krócej i zwykle nie żyje dłużej, niż rok po ostatniej wylince, czyli łšcznie od dwóch do trzech lat. Wyglšd W jego ubarwieniu dominuje kolor czarny, lub ciemnobršzowy, a nawet szarawy. Młode przed wylinkš wyraŸnie ciemniejš, a dorosłe przybierajš bršzowe barwy. Odnóża, jak i odwłok sš gęsto pokryte włoskami, jednak należy obawiać się jedynie włosków z odwłoka. Jak już wczeœniej pisałem, "duże" rozmiary osišga przede wszystkim samica. Jest ona bardziej masywna od samca, posiada większy odwłok i bardziej krępe i krótkie odnóża, w przeciwieństwie do samca, który jest smuklejszy i ma długie odnóża. Występowanie Jest charakterystycznym pajškiem dla Kostaryki. Jest też powszechnie znajdywany w Brazylii, Wenezueli, Nikaragui, Meksyku, Hondurasie, Panamie i Gwatemali. Jest to naziemny gatunek, który zamieszkuje górskie i wilgotne lasy tropikalne w wyżej wymienionych krajach. Często zamieszkuje opuszczone nory gryzoni, lub też sam kopie sobie kryjówki. Cechy szczególne Brachypelma albopilosum jest znana ze swojego "łagodnego" temperamentu. Pajšk jest powolny i nie wykonuje zwykle gwałtownych ruchów, ani nie biega też zbyt szybko. Żeby być całkowicie szczerym, dodam, że sytuacja ta zmienia się diametralnie podczas polowania. Wielu hodowców, którzy do tej pory znali ptasznika kędzierzawego, jako powolne zwierzę zmieni zdanie, kiedy zobaczy, z jakš szybkoœciš i precyzjš atakuje ono swš ofiarę. Jego łagodnoœć jest też jednym z powodów, dla których zwierzę to stało się tak popularne. Bez obaw możemy manipulować w jego terrarium "gołymi" rękoma, bez obawy o ukšszenie. Pokšsania przez te pajški zdarzajš się niezwykle rzadko i osobiœcie słyszałem może o dwóch przypadkach ukšszeń. W razie niepokoju i stresu, pajšk stosuje swš taktykę obronnš: wyczesuje włoski parzšce z odwłoka. Cały "proces" polega na tym, że zwierzę energicznie pociera odwłok tylnymi odnóżami, dzięki czemu w kierunku napastnika zostaje uwolniona "chmura" małych i ostrych włosków, które wbijajš się w skórę, nozdrza, czy oczy napastnika, powodujšc u niego silne swędzenie/pieczenie i odczyn zapalny. Efekt jest natychmiastowy i daje ptasznikowi czas na ucieczkę. Jad tego gatunku nie został jeszcze dokładnie zbadany, ale powszechnie wiadomo, że nie jest on niebezpieczny dla człowieka, chyba, że ofiara ukšszenia jest alergikiem. Dokładniejszy opis możliwych skutków opiszę w sekcji "Jad". Ciekawostki Mimo niesłychanej popularnoœci tego gatunku w hodowli, ptasznik ten został sklasyfikowany dosyć niedawno przez Valeriego w 1980 roku. Warto tutaj dopowiedzieć, że mimo tak krótkiego czasu, który upłynšł od odkrycia pajška, gatunek ten stał się terrarystycznym "przebojem" handlowym, gdyż samice kędzierzawca potrafiš złożyć w jednym kokonie od 100-800, a czasem nawet do około 1000 jaj. Sš jeszcze inne powody jego popularnoœci, ale o tym póŸniej. Jad Wszystkie ptaszniki posiadajš jad, który w zależnoœci od gatunku jest mniej, albo bardziej toksyczny dla człowieka. Jad służy ptasznikom do zabijania upolowanej zdobyczy. Trucizna B. albopilosum składa się z toksyn białkowych, które jednak nie sš niebezpieczne dla ludzi. Ogólnie przyjęta zasada głosi, że pajški, które wyczesujš włoski, nie majš silnej trucizny i ta teza doskonale sprawdza się w wypadku Brachypelmy albopilosum, która w drodze ewolucji rozwinęła doskonalsze formy obrony, niż kšsanie - wyczesywanie włosków z odwłoka. Składniki jadu tego gatunku, to przede wszystkim substancje cytolityczne, które sš wykorzystywane do strawienia ofiary. Ptasznik kędzierzawy jest bardzo łagodnym zwierzęciem i znam jedynie przypadek ukšszenia. Jedyne niebezpieczeństwo zwišzane z jego jadem, występuje wtedy, gdy ofiara jest alergikiem na niektóre ze składników toksyny. Wtedy może dojœć do dużej opuchlizny, pokrzywki, bladoœci. W razie niepokojšcych objawów, powinno się wezwać lekarza. Istnieje teoretyczne ryzyko, że u osoby uczulonej może wystšpić wstrzšs anafilaktyczny, który może doprowadzić do ciężkiego stanu, czy też nawet œmierci. Charakterystyczne objawy wstrzšsu anafilaktycznego, to tachykardia (znaczne przyspieszenie czynnoœci serca), hypotonia (duże obniżenie ciœnienia). Nie należy się tym jednak przejmować, bo szansa takiego zajœcia jest prawie zerowa, gdyż Brachypelma albopilosum atakuje w ostatecznoœci, kiedy jest maksymalnie sprowokowana (choć i wtedy jest większa szansa na to, że wyczesze włoski parzšce). W razie ukšszenia nie powinno pić się alkoholu, tylko spożyć wapno i odpoczywać, a nawet można wrócić do codziennych zajęć, gdyż oprócz bólu, nie powinny wystšpić dodatkowe objawy. Ostatnio, często poruszana była kwestia występowania mikroorganizmów na szczękoczułkach pajšków. Ptaszniki to czyste zwierzęta i bardzo dbajš o higienę swych szczękoczułek, tym niemniej powinno mieć się na uwadze ewentualnš infekcję rany, przez drobnoustroje Jest aktywny przez całš dobę, jednak lepiej trzymać go w półmroku, gdyż zdecydowanie bardziej "lubi" ciemnoœć i jest wtedy aktywniejszy. Urzšdzenie terrarium Dorosły osobnik Na dno sypiemy 5-6 cm substratu kokosowego, lub torfu. Odradzam stosowanie żwirku, bo nie trzyma on wilgoci, a poza tym pajšk nie ma możliwoœci kopania w takim podłożu, a przecież chcemy stworzyć mu warunki podobne do naturalnych. Częœć substratu można pokryć dla wystroju mchem (jeœli jest to mech przyniesiony z lasu, to musimy wczeœniej pozbyć się z niego wszelkich nieproszonych goœci, jak insekty. W tym celu wkładamy mech na kilka godzin do zimnej wody, aby wszystkie owady wypłynęły). Jako kryjówkę (która jest konieczna) wykorzystujemy połówkę orzecha kokosowego, albo odwróconš doniczkę, jednak moim zdaniem kokos wyglšda estetyczniej. Sadzenie roœlin jest zbędne, gdyż B. albopilosum lubi przebudowywać swe terrarium i taka roœlinka zostanie w krótkim czasie wykopana, czy też zniszczona. Oczywiœcie "flora" w terrarium daje bardzo ładny efekt, więc można posadzić fikusa drobnolistnego, albo po prostu dać sztuczne roœliny, które wyglšdajš bardzo ładnie, a co ważniejsze: nie zostanš przez zwierzę zniszczone oraz nie wymagajš dodatkowej troski. Niezbędnym elementem w terrarium powinna być miseczka ze œwieżš wodš. Młody osobnik Na wstępie, od razu apeluję, aby nie dawać małych pajšków (1-6 wylinek) do terrariów i dużych faunaboxów (transportówek), z kilku powodów: -Ptasznik będzie się gubił, przez co obserwacja jest utrudniona. -Prawdopodobnie nie będzie często jadł, gdyż tak ogromny obszar utrudni mu poszukiwanie zdobyczy. -Częste ucieczki. Pajški których rozmiar nie przekracza 1,5 cm powinno się trzymać w malutkich pojemniczkach. Przykładem takiego pseudo-terrarium jest zwykłe pudełko po kliszy, lub też pojemnik na mocz (moim zdaniem jeszcze lepszy, gdyż jest przezroczysty i dzięki temu jest większa możliwoœć obserwacji zachowań pajška. Oczywiœcie w miarę wzrostu należy zmieniać zwierzakowi pudełka, w których przebywa na większe. Gdy pupilek ma już około 4 cm, można przenieœć go do terrarium, czy też faunaboxu. Pozostałe elementy urzšdzenia terrarium powinny być podobne, jak u dorosłego osobnika. Niezbędne jest podłoże - najlepiej 2cm torfu kwaœnego, lub włókna kokosowego. Jeœli trzymamy ptasznika w większym pojemniku, niż pudełko po kliszy, to należy dać mu odpowiedniej wielkoœci kryjówkę, którš może stanowić łupina orzecha włoskiego. Należy uważać, aby miseczka z wodš nie była głęboka, dlatego najlepiej użyć w tym celu naparstka. Wielkoœć terrarium Nie powinno być za duże, a podstawowe wymiary to 30 x 20 x 20 cm (dł. szer. wys.) Mówi się, że powinno być 5-ciokrotnš długoœciš pajška. Trzeba koniecznie zwrócić uwagę, czy terrarium nie jest zbyt wysokie, gdyż Brachypelma albopilosum czasem lubi się wspinać, a upadek z dużej wysokoœci, często oznacza pęknięcie odwłoka. Skaleczenie odwłoka jest przeważnie letalne, gdyż w odwłoku znajdujš się wszystkie najważniejsze narzšdy pajška. Oœwietlenie Cykl 8-12 godzinny. Temperatura W dzień powinna wynosić 27-33 C, jednak absolutne optimum, przy którym ptasznik rozwija się bardzo dobrze, to 25 C i nawet jeœli temperatura spada w dzień do 22-23 C to nie jest to żadna tragedia. W nocy termika powinna utrzymywać się na poziomie 18-21 C Doœć często poruszany jest temat rodzaju ogrzewania dla ptasznika. Musze podkreœlić, że dla naziemnych i podziemnych gatunków, odpada ogrzewanie kablem grzewczym, a już tym bardziej skałkami grzewczymi. Opinię swš bazuję na tym, że kiedy zwierzakowi jest goršco, chowa się do norki w ziemi. Jednak, kiedy już tam wejdzie, to okaże się, że temperatura w tym miejscu jest jeszcze większa, niż na powierzchni, a wiadomo przecież, że tak nie dzieje się w naturze, a przecież chcemy stworzyć zwierzęciu, jak najbardziej naturalne warunki. Najlepszym rodzajem ogrzewania jest czerwona żarówka 15-25W. Kolejnym atutem tego rodzaju ogrzewania jest to, że pajški nie widzš czerwonego œwiatłš, tak więc żarówka ta może być zapalona w nocy bez ingerencji w aktywnoœć zwierzęcia i kiedy my beztrosko obserwujemy naszego pupilka, dla niego panujš dookoła wręcz "egipskie" ciemnoœci, a w końcu w naturze nikt nie oœwietla nocš pajšków. Używajšc żarówki o większej mocy, należy uważać na wilgotnoœć, ponieważ zbyt wysoka temperatura, połšczona z niedostatkiem wilgoci może doprowadzić do przesuszenia zwierzęcia, co w konsekwencji prowadzi do jego œmierci. Powinno się też umieszczać terraria pajšków z dala od kaloryferów. Wilgotnoœć Powinna utrzymywać się w granicach 60-75%, poprzez spryskiwanie terrarium letniš wodš. Powinno się spryskiwać tylko częœć terrarium, zostawiajšc "suchy kšt" zwierzęciu, gdyż wtedy samo będzie decydowało, gdzie chce przebywać najdłużej. Przy mierzeniu wilgotnoœci używa się higrometru. W razie jego braku, trzeba spryskiwać terrarium tak, aby nie powstawało błoto, ale tez tak, żeby podłoże nie było całkiem wyschnięte. Żywienie Młode karmimy małymi œwierszczami, larwami much (potocznie zwane sš pinkami i można się zetknšć z tym okreœleniem. Owady te można nabyć w każdym sklepie wędkarskim), larwy mšczników, muchy (choć nie zawsze mogš mieć na nie ochotę), a także małe œwierszcze, karaczany i muszki owocówki. Pajški wyczuwajš drgania podłoża i dlatego ruchliwe owady szybciej padajš ich ofiarš. Jeœli jednak obawiamy się o to, że mšczniak, lub larwa muchy zakopie się w podłożu, to można ucišć jej głowę i wtedy podać ptasznikowi. Jeœli nie interesuje się on ofiarš, to można lekko poruszać larwę długopisem, lub pęsetš. Gdyby i to nic nie dało, to należy zostawić kędzierzawca w spokoju i poczekać, aż sam zacznie jeœć. Martwe owady należy codziennie wymieniać na nowe, aby zapobiec powstaniu pleœni, która może być szkodliwa dla pajška. Młodego osobnika powinno karmić się co 2 dni, a dorosłe co 4-5 dni (w zależnoœci od wielkoœci ofiary). Podroœnięte lub dorosłe okazy karmimy dorosłymi swierszczami, karaczanami, szarańczakami. Dużemu okazowi raz na miesišc można podać œredniej wielkoœci mysz. Nie wszystkie osobniki "lubiš" tego typu pokarm, więc nie należy się przejmować, jeœli zwierzę nie ma ochoty na myszkę.. Powinno się dobierać pokarm ze względu na składniki odżywcze i jak najbardziej urozmaicać dietę naszemu pupilowi, podajšc różne rodzaje pokarmu. Trzeba również pamiętać aby nie dawać mu pokarmu zaraz po wylince gdyż pajšk nie ma wtedy jeszcze odpowiednio utwardzonego tułowia i kolców jadowych, a przecież nie chcemy żeby stała mu się jakaœ krzywda. Warto więc odczekać parę dni. Rozpoznawanie płci Samice sš o wiele masywniejsze od samców i majš krótsze odnóża. Samcom po ostatniej wylince wyrastajš na pedopaliach bulbusy, w których zwierzę przechowuje nasienie. Ten sposób rozpoznania jest dobry tylko wtedy, gdy kupujemy już dorosłego zwierzaka. Przy mniejszych osobnikach, w celu okreœlenia płci, niezbędne jest zbadanie wylinki. Najlepiej robić to po 5 wylince, lub kolejnych, chyba, że jesteœmy wyposażeni w dobry mikroskop stereoskopowy. W każdym razie na pewno przyda nam się lupa. Samica dojrzewa płciowo po 11 wylince, a samiec po Rozmnaża się doœć łatwo. Dorosły samiec może być dopuszczony do samicy już w 21-24 dni po dziewištej wylince. Samice dojrzewajš zwykle po dziesištej wylince. Można je łšczyć z samcem już w 14-21 dni po 10 wylince, należy wtedy przez kilka dni przed łšczeniem dobrze je karmić 2-3 œwierszczami jednorazowo codziennie lub co drugi dzień, aby uniknšć zjedzenia samca przy kopulacji. Bardziej troskliwi mogš przedzielić siatkš terrarium na pół i zobaczyć, czy samica odpowiada na zaloty samca. Z reguły jednak taki zabieg jest niepotrzebny i można spokojnie dopuœcić zwierzęta do siebie. Po akcie płciowym, samiec szybko wycofuje się z terenu partnerki. Samica zwykle sporzšdza kokon po 60-90 dniach po kopulacji i przez ten czas troskliwie się nim opiekuje, trzymajšc go w szczękoczułkach. Nie należy jej wtedy zbytnio stresować. W razie spostrzeżenia, że pajšk przestał się opiekować swoim nie wyklutym potomstwem, należy przenieœć kokon do inkubatora, bo w przeciwnym razie może zostać zniszczony przez matkę. Kolejnš zaletš przełożenia kokonu do inkubatora jest to, że po wykluciu, nie będziemy musieli wyłapywać młodych w terrarium samicy i niepokoić jej. Samica otwiera kokon po 50-65 dniach, w tym czasie w sš w nim nimfy, które w cišgu 7-10 dni przechodzš pierwszš wylinkę, stajšc się nimfami II, które potrzebujš około miesišca czasu na kolejnš wylinkę, która uczyni je już normalnymi, małymi pajškami, które należy wtedy trzymać w oddzielnych pojemniczkach (np. po kliszy) i karmić muszkami owocowymi, lub drobnymi kawałkami mšczników. W kokonie jest zwykle 600-800 w galerii.